POLECANE KSIĄŻKI

Maciej Piotr Prus Wyspa i inni ludzie

Wydawnictwo Korporacja Ha!art, Kraków 2020

Nieoczywiste. Tak jednym słowem można podsumować lekturę tej książki. Bo wszystko jest tu nieoczywiste. Począwszy od miejsca akcji, po fabułę, na bohaterach kończąc. Bo nawet metaforycznie nie da się ująć tej historii w jakiekolwiek ramy. Tytułowa wyspa nie ma w sobie nic z symboliki, ma się nijak do naszych czasów, historia i postacie są zarysowane grubą kreską. Ale ta pozornie tylko realistyczna opowieść z baśniowym podtekstem to coś więcej niż zwykła opowieść. To przypowieść. Może nawet moralitet.

Historia ludzkich lęków i namiętności jest stara jak świat, a jednak wciąż odkrywamy ją na nowo, zdumieni jej aktualnością. Bo co z tego, że autor nie odkrył niczego nowego. Przecież nie o odkrywanie tu chodzi, tylko o ukazanie, że to, co ludzkie i nieludzkie jest od wieków tym samym. I choć w tej opowieści nic nie jest do końca oczywiste, to czy właśnie w życiu tak nie jest? Wszystko jest o wiele bardziej skomplikowane niż nam się wydaje. Ta wyspa, enklawa pozornego spokoju, mieści w sobie społeczność, która niewiele ma wspólnego z rzeczywistością, a jednocześnie ma tak wiele. Wszyscy bohaterowie mogliby być jedną osobą rozbitą na wiele, tak jak wiele osobowości posiada w sobie każdy z nas. Tajemnice ludzkiej psychiki może nigdy do końca nie zostaną poznane. Wszak trudno poznać do końca nawet siebie samego. Czy nie być samotnym. I, co wydaje się sugerować autor, w każdego może „wkroczyć” zło, które nie wiadomo czym jest.

Elżbieta Wojnarowska