Bieżący
numer

Podpowiedź dnia
Miesięcznika Kraków:

Redaktor naczelny poleca

Witold Bereś, redaktor naczelny miesięcznika „Kraków” rekomenduje książki Jerzego Illga: „Mój Znak” i „Listy do Czesława Miłosza”. A ma do nich bardzo osobisty stosunek, choćby ze względu na postać noblisty, którego znał osobiście i któremu niegdyś w nieoczywisty sposób starał się przypomnieć smak Litwy.

Od redaktora naczelnego

Co robić w czasach pandemii? Nie zasypuj gruszek w popiele – tam gdzie gruszka, tam przyjaciele – miesięcznik „Kraków” przyłącza się do wirtualnej akcji kulturalnej Biblioteki Kraków. Redaktor naczelny przedstawia najnowszy, majowy numer miesięcznika. Najnowszy numer to teksty o Zarazie, o setnych urodzinach Karola Wojtyły i mnóstwo rekomendacji kulturalnych.
Ale Witold Bereś przypomina powieść „Msza za miasto Arras” ze słowami dającymi do myślenia – to, jacy będziemy po Zarazie, zależy od tego jak się w niej czasie zachowamy.

Miesięcznik na trudny czas – maj

Maj – w Polsce, w Krakowie – to zawsze miesiąc szalony.
Co zrobić, skoro tym razem nie o zapachu bzów, nie o upojnych spacerach wieczornych i o jasnej przyszłości nam pisać, a w zamian za tomu musimy o zapachu płynu dezynfekcyjnego, wieczornych koszmarach i nieciekawej historii.
Ale jesteśmy pewni, że jakby ciężko nie było – nadzieją zawsze jest kultura.
A tę staramy się co miesiąc dostarczać wam w najwyższym gatunku.
Zapraszamy do Krakowa”.
Bo Kraków to coś więcej niż tylko miasto. Coś innego niż magazyn kulturalny.
To właśnie duch Polski i sens kultury.

Podglądamy Wawel przez dziurkę od klucza

Zamek Królewski na Wawelu otworzył na razie jedynie dziedzińce, ogrody królewskie, Smoczą Jamę i Basztę Sandomierską. Na wejście do komnat musimy jeszcze trochę poczekać. Zanim się do nich wybierzemy, warto zobaczyć, co muzealnicy przygotowali w ramach akcji internetowej. Pod hasłem #przezdziurkęodklucza kryje się kilkanaście krótkich filmów. Dzięki nim odkryjemy nieoczywiste eksponaty, takie jak np. waza apteczna, w której przechowywano antidotum na truciznę. Możemy też poznać tajemnicę biurka pierwszego dyrektora muzeum na Wawelu czy kąpielowy sekret mieszkającego w zamku prezydenta Mościckiego.

(mhs)

Aktualności

26 maja 2020InAktualności

Muzyka prosto z kina

Rok temu podczas Festiwalu Muzyki Filmowej publiczność wypełniała po brzegi Tauron Arenę, oglądając na wielkim ekranie kinowe dzieła lub ich fragmenty i słuchając grającej na żywo orkiestry. Teraz musimy zadowolić się mniejszym ekranem i domowymi głośnikami. Ale za to od 26 maja do 1 czerwca jeszcze raz możemy przeżyć najpiękniejsze koncerty, których słuchaliśmy w podczas FMF w poprzednich latach.

22 maja 2020InAktualności

Ostatni Klezmer Galicji

18 maja 2020InAktualności

Fauna i flora ukoi nasze nerwy

12 maja 2020InAktualności

Papież widziany oczami artystów

Teksty z Miesięcznika

Dzieci nie kłamią. Dzień w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym Magdalena Oberc

Teksty z Miesięcznika

Jest 5 marca, czwartek. Kiedy wchodzę po godzinie 15 do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Krakowie, spotykam tłum oczekujących na swoją kolej rodziców z dziećmi. Małe dzieci układają klocki w kąciku zabaw, rodzice i dziadkowie siedzą ciasno na krzesłach pod ścianami. Dwa tygodnie później miejsce to będzie niemal puste.

Czytaj dalej

Trąd, dżuma, ospa i inne zarazy Krzysztof Jakubowski

Teksty z Miesięcznika

Aż do XVI wieku nie rozróżniano poszczególnych chorób zakaźnych. Stąd pojęcie „morowe powietrze” obejmowało zarówno tyfus i cholerę, jak i ospę. Ówczesne epidemie określano też często wspólnym mianem „dżumy”, bo to ona trapiła najczęściej.

Czytaj dalej

Zaraza i kultura Witold Bereś

Teksty z Miesięcznika

„Zarazy są w istocie sprawą zwyczajną, ale z trudem się w nie wierzy, kiedy się na nas walą. Na świecie było tyle dżum, co wojen. Mimo to dżumy i wojny zastają ludzi zawsze tak samo zaskoczonych” – komentuje narrator w Dżumie Camusa.

Czytaj dalej

Krystyna Zachwatowicz-Wajdowa z medalem „Za mądrość obywatelską”! prof. Andrzej Romanowski, członek jury Medalu

Medal za mądrość obywatelską

Decyzją jury laureatką w roku 2020 Medalem „Za mądrość obywatelską” w roku 2020 uhonorowana została Krystyna Zachwatowicz-Wajdowa. Wśród poprzednich laureatów są między innymi prof. Andrzej Zoll, prof. Ewa Łętowska, prof. Leszek Balcerowicz, red. Jerzy Baczyński, Wiesław Myśliwski, Krystyna Janda. W związku z pandemią koronawirusa uroczystość wręczenia Medalu została przesunięta z terminów wiosennych na późniejsze (redakcja).

Czytaj dalej

Andrzej Sikorowski z córką Mają, fot. Grzegorz Kozakiewicz

Opowiada córka Maja Sikorowska: prawdziwi faceci potrafią płakać Wysłuchała Katarzyna T. Nowak

Muzyka, Teksty z Miesięcznika

Moja mama Chariklia jest Greczynką. Mam po niej drugą ojczyznę i biegle posługuję się greckim. Jestem otwarta tak jak ona i posiadam dużą łatwość w nawiązywaniu kontaktów. Jestem spontaniczna i szczera do bólu. Obie z mamą pozbawione jesteśmy dyplomacji. Zawsze mówimy to, co myślimy. Jestem bardzo energiczna. Podobnie jak mama, nie potrafię usiąść na miejscu i przez chwilę nic nie robić. Cały czas muszę szukać sobie nowych zajęć.

Czytaj dalej

Mówi tato Andrzej Sikorowski: jeść, pić, kochać! Wysłuchała Katarzyna T. Nowak

Muzyka, Teksty z Miesięcznika

Maja przyszła na świat w kwietniu 1980 roku. W tym samym roku grupa Pod Budą wydała debiutancki album. Był to przypadek. Nigdy nie próbowałem zawodowego życia korelować z życiem osobistym. Maja była owocem związku z kobietą, która w tym zespole śpiewała. Chcieliśmy mieć rodzinę. I w tamtym czasie, mimo sukcesu debiutanckiej płyty i popularności, jaką zdobyła grupa Pod Budą, ważniejsza dla nas była rodzina i nowo narodzona córka. Najlepszy dowód, że moja żona będąc w zaawansowanej ciąży, odeszła z zespołu i przestała śpiewać. Żona nigdy nie miała ogromnej potrzeby bycia na estradzie. Bez żalu odeszła z zawodu.

Czytaj dalej

Miłość czule sfotografowana Magda Huzarska-Szumiec

Film, Teksty z Miesięcznika

Na wystawie w MOCAK-u poświęconej Wiesławowi Dymnemu znajdują się zdjęcia, które artysta zrobił swojej żonie Annie.

Czytaj dalej

Blondynce się nie odmawia? Ewa Kozakiewicz

Teksty z Miesięcznika

Ewa Wachowicz: Z perspektywy czasu wiem, że jeśli podejmujemy wyzwania, a nie podchodzimy do nich z lękiem, to się aklimatyzujemy i jesteśmy w stanie im podołać.

Czytaj dalej

REKLAMA

Muzyczne smakołyki Żuka Opalskiego

Earthę Kitt słyszałem wielokrotnie: w Paryżu, Berlinie, Los Angeles… W Los Angeles śpiewała w jednym z najsławniejszych klubów jazzowych „Catalina Bar”. Weszła w czekoladowej, długiej sukni, z rozcięciem do pasa, w którym czasem widać było legendarne nogi. Wciąż miała energię drapieżnika, niezwykłą witalność, wrażliwość i inteligencję. Wszystkie jej legendarne pomruki i erotyzmy owiane były nutą melancholii, a cały koncert ujęty w absolutnie świadomy cudzysłów i ironię.

Była nie tylko wybitną artystką, ale także niepowtarzalną osobowością. To ją Orson Welles nazwał “najbardziej ekscytującą kobietą świata” i dla niej wystawił “Fausta”, w którym grała Helenę Trojańską. To ona odważyła się w 1964 roku – i to na przyjęciu w Białym Domu – oficjalnie skrytykować politykę Stanów Zjednoczonych i wojnę w Wietnamie, co przypłaciła kilkuletnim zakazem występów we własnym kraju, zerwaniem kontraktów, wycofaniem płyt ze sprzedaży, inwigilacją CIA. Zawsze wiedziała czego chce i można było to usłyszeć w wykonywanych przez nią piosenkach. Posłuchajcie jak śpiewa „C’est si bon”.

Polecane książki

Izolda Kiec Ginczanka. Nie upilnuje mnie nikt

Andrew Nagorski 1941. Rok, w którym Niemcy przegrały wojnę

Andrzej Duda Człowiek, a nie człowiek

Adam Szostkiewicz Pogoda dla Polski. Kraj, katolicyzm, kultura

Zobacz wszystkie książki

W sieci kultury

O tym, jak izolacja wpływa na psychikę oraz jak zmieniają się relacje między ludźmi przebywającymi pod zamknięciem, na łamach KulturyLibaralnej.pl, opowiada psychoterapeutka Zofia Milska-Wrzosińska.

Wcześniej rodzice mówili do dziecka: „Nie wychodź! Dokąd znowu idziesz?”. Teraz dorosłe dzieci mówią do rodziców: „Jesteś nieostrożna! Czyś ty zwariowała? Nie wolno tak robić!”
(…) W rodzinach prawie każdy ma oddzielną przestrzeń, która wymaga fizycznego bycia poza przestrzenią rodzinną. To zostało teraz w dużej mierze ograniczone. Napięcia, które były w ten sposób rozładowywane, już nie są.
(…) Ostatnio właściwie w co drugim zapisie pojawiało się ze strony pacjenta mniej więcej takie zdanie: „Ja to w sumie z tej pandemii jestem całkiem zadowolona”.

Przeczytaj cały artykuł

Wirus kontra kultura. W serwisie Re:view.pl badacze kultury porównują reakcje na sytuacje kryzysowe przez pryzmat uwarunkowań kulturowych w poszczególnych krajach.

(…) kultury tradycyjnie otwarte – jak brytyjska, szwedzka czy holenderska – preferują reakcję zgodną ze swoimi wartościami. Być może też tamtejsze władze zakładają, że narzucenie społeczeństwu poziomu izolacji, jaki wprowadzono w Chinach czy Korei, jest po prostu nierealne.
(…) Anegdotycznym, ale dobrze ilustrującym te różnice przykładem jest miasteczko Baarle na granicy holendersko-belgijskiej, w którym – jak podaje „Guardian” – sklepy odzieżowe po stronie belgijskiej zostały zamknięte, a po holenderskiej wciąż są otwarte.

Przeczytaj cały artykuł

Czy jesteśmy skazani na disco polo? O kulturze na prowincji widzianej z perspektywy Zwierzyńca – kulturalnej perły wśród małych miejscowości – pisze serwis Liberte!.pl

Na prowincji, osoba zajmująca się kulturą może zostać lokalnym działaczem lub „wyrwać się do miasta”, w wyniku czego zrywa najczęściej kontakty z miejscem swojego dorastania. W ten właśnie sposób odbywa się drenaż intelektualny obszarów prowincjonalnych przez duże miasta.
(…) Listę atrakcji kulturalnych Zwierzyńca i okolic mogę rozwijać w nieskończoność. Aktywność w zakresie kultury filmowej, muzycznej czy teatralnej uzupełnia zainteresowanie przyrodą parku narodowego, który okala Zwierzyniec oraz historią Zamojszczyzny.

Przeczytaj cały artykuł

Felietony

Ktoś się darł niepoczytalnie, ktoś żelazem o żelazo niezły raban wszczynał, ktoś wzywał domowników na pomoc – wojna ze Szwedami szła na całego. Nie pierwsza i nie ostatnia.

Nie tylko o Cracovii

Jerzy Pilch

Wojny szwedzkie

Pełen poświęcenia ksiądz G., wykładowca na KUL-u, uważa, że księża nie roznoszą wirusów, bo mają poświęcone dłonie, „umyte ręce w sensie nadprzyrodzonym”.

Na czerwonym świetle

Ewa Lipska

Z duchem czasu

Że w Polsce setki zgonów, że tysiące zachorowań? Że na świecie już miliony? Że gospodarka się sypie jak domek z kart, a glob cały stanął jak na naszej okładkowej stopklatce? (świetny rysunek Piotra Błachuta!). Nie – chrzanić to. Dziś chciałbym ciut bardziej osobiście. W maju kończę 60 lat.

Okiem Beresia

Witold Bereś

Bądźmy sobą

Człowiekowi zawsze, po wszelkich kataklizmach, jakie go dotykały, udawało się odbudować swój dom – powtarzał Ryszard Kapuściński po ataku na nowojorskie World Trade Center, uznanym przez wielu za koniec dotychczasowego świata.

Z najwyższej półki

Krzysztof Burnetko

Kapuściński na świat po zarazie

Nina stała w kolejce do Lidla już półtorej godziny. Maseczka zsuwała jej się raz po raz z ucha – gumki były za luźne. Rękawiczki ochronne szybko zrobiły się wilgotne w środku, na zewnątrz było jednak 20 stopni na plusie.